22/09/2024
Chụp cắt lớp võng mạc OCT
Chụp cắt lớp võng mạc OCT là một phương pháp chẩn đoán hiện đại, vượt trội trong việc chẩn đoán các bệnh lý về đáy mắt. hơn nữa đây là một xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, không gây chảy máu, dễ dàng thực hiện trên người bệnh nhưng lại cung cấp cho bác sĩ một hình ảnh khá chi tiết về võng mạc người bệnh, giúp bác sĩ phát hiện và chẩn đoán sớm các bệnh lý về mắt. Vậy OCT được chỉ định trong trường hợp nào, quy trình và kết quả nó mang lại ra sao? Ta sẽ cùng tìm hiểu trong bài viết này.
I. Chụp cắt lớp võng mạc OCT là gì?
Võng mạc là một tổ chức thần kinh mỏng như tờ giấy, bám vào mặt sau nhãn cầu và có vai trò như một tấm phim trong máy ảnh giúp mắt ghi lại những cảm nhân về hình dáng, màu sắc và chuyển động của vật thể. Những tổn thương ở võng mạc thường để lại những hậu quả nặng nề, làm giảm thị lực không hồi phục cho người bệnh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. OCT cho phép phát hiện những tổn thương sớm trên đáy mắt, tạo cơ hội bảo vệ thị lực cho người bệnh.
OCT là viết tắt của Optical Coherence Tomography, thông qua việc sử dụng các sóng ánh sáng đi qua các môi trường trong suốt của mắt để khảo sát các cấu trúc này. Chụp cắt lớp võng mạc có thể coi như một hình thức chụp CT scan nhưng tỉ mỉ và chính xác hơn. OCT có thể đem đến độ phân giải 10 –20 micron do vậy có thể giúp phát hiện những tổn thương ở mức vi thể của võng mạc và gai thị chứ không chỉ nguyên đại thể như những phương pháp khác.
II. Đối tượng chỉ định và chống chỉ định của chụp OCT
1. Những ai cần chụp OCT ?
Chụp OCT thường được bác sĩ chỉ định trong các trường hợp
- Người trên 40 tuổi để phát hiện sớm Glocom khi chưa có dấu hiệu lâm sàng
- Đánh giá tiến triển của bệnh và mức độ đáp úng với điều trị trên những người bệnh đang điều trị Glocom
- Theo dõi biến chứng đái tháo đường trên mắt ở những người bệnh tiểu đường
- Những người bệnh có bệnh lý tăng huyết áp, giảm thị lực chưa rõ nguyên nhân hay nghi ngờ các bệnh lý ở đáy mắt
2. Chụp OCT có thể phát hiện những bệnh lý gì ?
OCT có thể giúp phát hiện hầu hết các bệnh lý ở đáy mắt
- Các bệnh lý hoàng điểm như thoái hoá hoàng điểm tuổi già, phù hoàng điểm, lỗ hoàng điểm,…
- Các bệnh lý về bong võng mạc, màng trước võng mạc, bệnh võng mạc đái tháo đường và tăng huyết áp,…
- Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch, các bệnh lý polyp hắc mạc,…
- Phát hiện các tổn thương tại gai thị trong các bệnh glocom hay lỗ khuyết thị thần kinh,…
3. Đối tượng chống chỉ định của chụp OCT
Do sử dụng nguyên lý sóng ánh sáng trong việc chụp cắt lớp đáy mắt nên tất cả những yếu tố gây cản trở ánh sáng đều có thể gây nên những sai lệch trong kết quả chụp OCT.
Nhứng người bệnh sau sẽ chống chỉ định với việc chụp OCT đáy mắt:
- Đồng tử giãn tối đa dưới 3mm
- Đục các môi trường trong suốt như: Đục Thuỷ tinh thể, sẹo giác mạc, vẩn đục hoặc xuất huyết dịch kính,…
- Trẻ em hoặc người bệnh không đủ sức khoẻ để phối hợp khám
- Người bệnh thị lực quá kém mất khả năng định thị
III. Quy trình chụp OCT
1. Chuẩn bị người bệnh
Trước khi chụp OCT, người bệnh sẽ được bác sĩ cho tra một loại thuốc gây giãn đồng tử. Người bệnh thường sẽ phải chờ 20 – 30 phút trước khi thuốc có tác dụng để có thể thực hiện thủ thuật và tác dụng của thuốc có thể kéo dài gây nhìn mờ cho người bệnh 2-3 tiếng sau khi chụp.
2. Tiến hành chụp
Người bệnh sẽ được hướng dẫn đặt cằm vào vị trí chuyên dụng của thiết bị và nhìn thẳng mắt vào ống kính theo chỉ định của bác sĩ. Người bệnh duy trì tầm nhìn trong suốt quá trình chụp và chỉ kéo dài vài phút cho mỗi mắt.
3. Kết thúc
Sau khi chụp, kết quả sẽ được in ra dưới dạng phim màu và sẽ được bác sĩ đọc để thông báo cho người bệnh.
IV. Chất lượng của chụp OCT ở Bệnh Viện Bưu Điện
Bệnh viện bưu Điện hiện đang sử dụng máy chụp cắt lớp quang học Spectralis OCT là một máy chụp hiện đại với các chức năng đa dạng có thể chụp hoàng điểm ,gai thị , mạch máu với hình ảnh rõ nét, trường chụp rộng và chụp cắt lớp sâu giúp quan sát cả các cấu trúc dưới hắc mạc. Đây là một công cụ đắc lực, đưa ra cái nhìn chi tiết về các cấu trúc của đáy mắt cho bác sĩ, giúp bác sĩ chẩn đoán sớm và chính xác các bệnh lý nguy hiểm ở mắt.