1. Đột quỵ não là gì?
Đột quỵ não hay còn gọi là tai biến mạch máu não là tình trạng một phần não bộ đột ngột bị tổn thương khi mạch máu nuôi dưỡng phần não đó bị tắc (nhồi máu não) hoặc bị vỡ (xuất huyết não).
Đột quỵ não gây hậu quả gì?
Đột quỵ não xảy ra khi mạch máu nuôi não bị tắc hoặc bị vỡ làm cho nhu mô não không nhận đủ oxy dẫn đến một phần não bắt đầu chết đi và gây tổn thương não. Sau khi đột quỵ xảy ra, cứ mỗi phút trôi qua sẽ có khoảng 2 triệu tế bào não bị chết. Chính vì vậy người bệnh cần được điều trị càng sớm càng tốt.
Đột quỵ là một trong những nguyên nhân gây tử vong cao và để lại một số di chứng vĩnh viễn cho người bệnh. Người bệnh bị đột quỵ não có thể bị liệt, hôn mê và thậm chí tử vong. Đột quỵ gây tàn phế hàng đầu cho người bệnh, là gánh nặng về kinh tế cho gia đình và xã hội.
Phân loại Đột quỵ não
Đột quỵ não được chia làm 2 loại chính: đột quỵ do thiếu máu não (nhồi máu não, cơn tai biến mạch máu não thoáng qua) và đột quỵ do chảy máu não (xuất huyết nội sọ, chảy máu khoang dưới nhện).
Nguyên nhân bệnh Đột quỵ não
Tùy loại đột quỵ não mà có những nguyên nhân khác nhau như: tăng huyết áp, đái tháo đường, xơ vữa động mạch, rung nhĩ, dị dạng mạch não bẩm sinh, rối loạn mỡ máu, hút thuốc lá…
Dấu hiệu nhận biết Đột quỵ não.
Các triệu chứng của đột quỵ não có bản chất là do sự thiếu hụt các chức năng thần kinh do thiếu máu não gây ra.
B.E.F.A.S.T là quy tắc nhận biết các dấu hiệu của các người bệnh đột quỵ hiện nay
Đối tượng có nguy cơ bệnh Đột quỵ não
Có rất nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến đột quỵ não, bao gồm:
- Bệnh lý tim mạch: tăng huyết áp và một số bệnh lý tim mạch (suy tim, rung nhĩ, bệnh lý van tim…)
- Bệnh lý rối loạn chuyển hóa: đái tháo đường, rối loạn chuyển hóa lipid máu
-Các yếu tố nguy cơ khác : hút thuốc lá, tiền sử gia đình mắc các bệnh tim mạch (tăng huyết áp, bệnh tim thiếu máu cục bộ…), lứa tuổi và giới tính (nam giới trên 45 tuổi và nữ giới trên 55 tuổi)
-Lối sống tĩnh tại, lười vận động, thừa cân, béo phì, lạm dụng các chất kích thích như rượu, ma túy
Phòng ngừa bệnh Đột quỵ não
Mặc dù đột quỵ não có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng nhưng vẫn có nhiều cách phòng tránh như:
-Dùng thuốc, điều trị bệnh , khám bệnh định kỳ theo chỉ định của bác sĩ (kiểm soát huyết áp, đường máu và các rối loạn chuyển hóa khác nếu có)
-Thay đổi lối sống: không hút thuốc lá, không uống quá nhiều rượu, bia, không sử dụng các chất kích thích, tập thể dục thường xuyên, chế độ dinh dưỡng lành mạnh (ăn nhiều rau xanh, hoa quả, tránh ăn mặn, đồ chiên dầu mỡ và hạn chế đồ ngọt..), hạn chế làm việc căng thẳng thần kinh quá sức, tránh thức khuya,…
Các biện pháp chẩn đoán bệnh Đột quỵ não
Chẩn đoán đột quỵ não dựa trên bệnh sử và khám lâm sàng, tuy nhiên để chẩn đoán xác định loại đột quỵ thì phải dựa vào các biện pháp chẩn đoán hình ảnh (chụp cắt lớp vi tính hoặc MRI).
Các biện pháp điều trị bệnh Đột quỵ não
Tùy theo các nguyên nhân dẫn đến đột quỵ não, phương pháp điều trị đột quỵ bao gồm:
-Đột quỵ do nhồi máu não: tiêu sợi huyết (dùng thuốc để làm tan cục máu đông đang gây tắc mạch máu), can thiệp nội mạch não lấy huyết khối, đặt stent mạch não. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ cho bạn dùng một số thuốc khác để làm loãng máu như warfarin (Coumadin), aspirin hoặc clopidogrel hoặc ticagrelor, thuốc mỡ máu…và điều trị nguyên nhân.
-Đột quỵ do xuất huyết não: tùy theo mức độ nặng nhẹ của bệnh mà bác sĩ có thể chỉ định từ điều trị nội khoa đế