1. Viêm Amidan mạn tính là gì
Amidan là một tổ chức bạch huyết ở phía sau của cổ họng, là vị trí giao nhau giữa đường ăn và đường thở được ví như cửa ngõ quan trọng bảo vệ đường hô hấp.
Chức năng chính và cũng là quan trọng nhất của amidan đó là ngăn chặn lại sự tấn công của các loại vi sinh vật (virus, vi khuẩn, vi nấm) đối với cơ thể.
Ngoài ra, amidan còn có chức năng tiết ra các kháng thể tự nhiên chống lại sự nhiễm trùng. Đối với đường hô hấp, amidan, được coi như là “Một người lính canh gác và bảo vệ” ban đầu của đường hô hấp.
Viêm amidan mạn tính (viêm amidan quá phát) là hiện tượng viêm thường xuyên, viêm đi viêm lại nhiều lần của amidan khẩu cái.
Mọi lứa tuổi đều có thể bị viêm amidan, viêm amidan ở trẻ em và thanh thiếu niên gặp với tỷ lệ cao hơn.
Viêm amidan mạn tính được chia làm 2 loại:
Viêm amidan hốc mủ: Là tình trạng các hốc amidan bị viêm sưng, làm mủ màu trắng đục như bã đậu. Nguyên nhân là do sự tích tụ của thức ăn và các cặn bã khác, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây bệnh.
Viêm amidan xơ teo: Là tình trạng của viêm amidan mạn, lâu ngày dẫn đến amidan bị xơ teo.
2. Nguyên nhân gây viêm amidan
Virus xâm nhập vào đường hô hấp.
Do cơ thể suy giảm sức đề kháng khiến cho vi sinh vật gây bệnh có sẵn ở mũi họng phát triển và gây bệnh.
Người bệnh đã và đang bị các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp khác như cúm
Do nhiễm lạnh (uống nước lạnh, ăn kem, uống bia lạnh (người lớn).
Do cấu tạo amidan có nhiều khe, hốc nên vi sinh vật gây bệnh dễ dàng trú ẩn và phát triển.
Do vệ sinh họng, miệng, răng kém.
Thời tiết thay đổi đột ngột (bị lạnh đột ngột khi mưa, độ ẩm cao,...).
3. Dấu hiệu nhận biết
Dấu hiệu viêm amidan mạn tính về cơ bản cũng giống như viêm amidan nói chung.
Miệng hôi;
Sốt;
Nuốt vướng;
Mệt mỏi;
Đau nhức cơ thể;
Ho kéo dài;
Đờm xanh hoặc vàng có thể lẫn sợi máu;
Đau rát cổ họng;
Khàn giọng hoặc mất giọng;
Ngủ ngáy, hội chứng ngưng thở khi ngủ.
Viêm amidan mạn tính cũng có thể gây sỏi amidan. Điều này là do nước bọt, tế bào chết và thức ăn bị tích tụ trong các kẽ của amidan. Theo thời gian, các mảnh vụn đó vón lại với nhau, tạo thành những viên sỏi nhỏ có thể gây hôi miệng. Sỏi amidan có thể tự bong nhưng cũng có thể cần thực hiện thủ thuật để loại bỏ.
Ngoài ra, biểu hiện viêm amidan mạn tính còn đặc hiệu bởi thời gian bệnh kéo dài. Trong khi viêm amidan cấp tính, các triệu chứng thường chỉ kéo dài từ 3 ngày đến khoảng 2 tuần, viêm amidan mạn tính lại phát ra các triệu chứng kéo dài hơn 2 tuần và có thể tái phát nhiều lần trong năm.
Viêm amidan mạn tính cũng có thể gây ảnh hưởng đến amidan lưỡi, nằm ở phần dưới của lưỡi và viêm nhiễm các cấu trúc vùng mũi họng kèm theo.
Ngoài ra, viêm amidan mãn tính không được điều trị thường gây áp xe amidan. Đây là biến chứng nguy hiểm của viêm amidan mạn tính.
4. Cách điều trị
Đối với viêm amidan mạn tính thì phẫu thuật cắt amidan hiện nay là rất phổ biến. Tuy nhiên, cần có chỉ định chặt chẽ.
Chỉ định phẫu thuật
Chỉ nên thực hiện phẫu thuật trong các trường hợp:
Viêm amidan mạn tính nhiều lần từ 5 đến 6 lần trong một năm.
Khi viêm amidan đã gây ra các biến chứng như viêm mũi, viêm xoang, viêm màng trong tim, viêm cầu thận, viêm khớp,...
Và khi viêm amidan trở nên quá phát gây khó thở, khó nuốt, khó nói, ngừng thở khi ngủ, ngủ ngáy.
Phương pháp phẫu thuật: ngày nay với nhiều tiến bộ trong kỹ thuật thì phương pháp chủ yếu là phẫu thuật dưới gây mê nội khí quản bằng các phương dao điện đơn cực hay lưỡng cực, cắt bằng Laser, Coblator, dao Plasma,...
5. Nguyên tắc phòng bệnh
Cần vệ sinh mũi, họng, miệng tốt hàng ngày.
Hạn chế uống nước lạnh, kem, nước đá.
Nếu mắc các bệnh về đường hô hấp (viêm họng, thanh quản, viêm phế quản, phổi,...) cần điều trị dứt điểm.
Nếu không có chỉ định từ bác sĩ, hoặc có thể còn khắc phục được thì không nên cắt amidan. Bên cạnh đó, người bệnh cũng nên thực hiện một chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý để tránh những biến chứng có thể xảy ra.